Jak cytować
Abstrakt
W artykule przedstawiono zmiany w języku ukraińskim po odzyskaniu przez Ukrainę niepodległości. Przed 1991 rokiem władza radziecka – prócz znanych z czasów Rosji carskiej różnego rodzaju zakazów ‒ stworzyła system ingerencji w wewnętrzne prawa językowe, zabraniając jednych wyrazów, konstrukcji syntaktycznych czy zasad ortograficznych, a propagując inne, bliższe językowi rosyjskiemu, który de facto posiadał pozycję dominującą w każdej prawie dziedzinie. Doprowadziło to do nienormalnej sytuacji językowej, nieświadomego mieszania języka ukraińskiego i rosyjskiego, do „rozchwiania” norm języka ukraińskiego zarówno fonetycznych, jak i morfologicznych, a także norm syntaktycznych oraz łączliwości leksykalnej. Dlatego też po 1991 roku ‒ prócz zmian w systemie leksykalnym, związanych z rozwojem nauki, techniki oraz przekształceniami politycznymi i ekonomicznymi ‒ obserwujemy dążenie do odejścia od form zrusyfikowanych, naruszających normy ukraińskiego języka literackiego i powrót do starych rodzimych tradycji językowych.
Słowa kluczowe: polityka językowa, język urzędowy, język oficjalny, normy języka ukraińskiego, aktualizacja form rodzimych
Bibliografia
Чак, Євгенія [Czak, Ewgenia] (1997) Чи правильно ми говоримо. Київ: Освіта.
Довженко, Олександр [Dowżenko, Ołeksandr] (1995) Щоденник. Київ.
Damm, Krystyna, Aldona Mikusińska (red.), (2000) Ludy i języki świata. Leksykon PWN. Warszawa: PWN.
ORF-1994, Орфографічний словник української мови. Київ: Довіра.
Пономарів, Олександр [Ponomariw, Ołeksandr] (1999) Kультура слова. Мовностилістичні поради. Київ: Либідь.
Radzijewska, T. (1999) „Процес текстотворення у білінгвістичній мовній ситуації (лінгвокультурологічний аспект)”. Slavia Orientalis, 3; 449-461.
SBur-1995, Бурячок, Андрій, А. [Buriaczok, Andrij] Орфографчний словник. Київ: Наукова думка.
Сербенська Олександра [Serbeńska, Oleksandra] (red.) (1994) Антисуржик. Львів: Свiт.
Serczyk, Władysław, A. (1990) Historia Ukrainy. Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Славутич, Яр [Sławutycz, Jar] (1996) „У яких словах писати Ґ”. Moвoзнавство, 1; 63-69.
Styszow, O. (1999) „Особливості розвитку лексичного складу української мови кінця ХХ ст.”. Мовознавство, 1;7-21.
Шевельов, Юрій [Szewelow, Jurij] (1987) Українська мова у першій половині двадцятого століття (1900-1941). Стан і статус. [The Ukrainiane language in the First Half of the 20th Century (1900-1941): State and Status. Nowy Jork: Cучасність] (tłum.) Оксана Соловей [Oksana Sołowiej]. Nowy Jork: Cучасність.
Wieczorek, Diana (1999) „Новационные процессы в современном украинском языке”. Slavia Orientalis, 3; 435-441.
Licencja Uznanie Autorstwa- Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych (CC BY-NC-ND). Autorzy zachowują prawa autorskie do swoich publikacji.