Klikać czy czytać? Pragmatyczna funkcja clickbaitów
PDF

Słowa kluczowe

clickbait
pragmatyka
luka ciekawości
tabloidyzacja mediów

Jak cytować

Nowakowska Głuszak, A. (2023). Klikać czy czytać? Pragmatyczna funkcja clickbaitów. Półrocznik Językoznawczy Tertium, 7(2), 170-183. https://doi.org/10.7592/Tertium.2022.7.2.222

Abstrakt

Internet nie tylko zmienia język i sposób komunikowania się ludzi, ale również daje przestrzeń do powstawania nowych form i gatunków tekstowych. Ich rozwój determinują zwykle czynniki, które do tej pory, w tradycyjnej komunikacji ustnej czy pisemnej, miały (jeśli w ogóle) znaczenie drugo czy trzeciorzędne.  W konsekwencji, analiza szeroko rozumianej komunikacji w Internecie, zwłaszcza na poziomie pragmatycznym, wymaga od językoznawcy podejścia interdyscyplinarnego, uwzględniającego wiedzę językową, psychologiczną i technologiczną.  Pokazuje to doskonale przykład clikbaitów, czyli odnośników internetowych, których zadaniem jest przyciągnięcie uwagi odbiorcy i nakłonienie go do kliknięcia w hiperłącze. W niniejszym artykule staramy się opisać i wyjaśnić strategie komunikacyjne stosowane w clikbaitach, przyjmując jako punkt wyjścia badania z zakresu UX designu, głównie na temat nowego sposobu czytania na ekranie (tzw. F-shapped pattern)  oraz psychologiczną koncepcję luki ciekawości (Loewenstein, 1994). Omawiamy również zjawisko tabloidyzacji mediów internetowych oraz rosnący wpływ clikbaitów na prezentowane w nich treści. 

PDF

Bibliografia

Blom, Jonas N., Kenneth R. Hansen (2015) „Clickbait: Forward-reference as Lure in Online News Headlines”. Journal of Pragmatics, 76; 87–100.

Carr, Nicholas (2013) Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg [The Shallows: What the Internet is Doing to Our Brains] (tłum.) Katarzyna Rojek. Gliwice: Helion.

Cassany, Daniel (2015) „Las ortografías en Internet: exploración, datos y reflexiones” [W:] Esteban T. Montoro del Arco (red.) Estudios sobre ortografía del español. Lugo: Axax; 13–26.

Chakraborty, Abhijnan, Bhargavi Paranjape, Sourya Kakarka, Niloy Ganguly (2016) „Stop Clickbait: Detecting and Preventing Clickbaits in Online News Media”. 2016 IEEE/ACM International Conference on Advances in Social Networks Analysis and Mining (ASONAM); 9–16. https://doi.org/10.48550/arXiv.1610.09786.

Chen, Yimin, Niall J. Conroy, Victoria L. Rubin (2015) „Misleading Online Content: Recognizing Clickbait as False News”. WMDD '15: Proceedings of the 2015 ACM on Workshop on Multimodal Deception Detection; 15–19. https://dl.acm.org/doi/10.1145/2823465.2823467.

Clark, Roy Peter (2014) “Top 8 Secrets of How to Write an Upworthy Headline”. Poynter [pobrane z http://www.poynter.org/news/media-innovation/255886/top-8-secrets-of-how-to-write-an-upworthy-headline/. Data ostatniego dostępu: 06.04.2022].

Dan, Ohad, Maya Leshkowitz, Ran R. Hassin (2020) „On Clickbaits and Evolution: Curiosity from Urge and Interest”. Current Opinion in Behavioral Sciences, 35; 150-156. https://doi.org/10.1016/j.cobeha.2020.09.009.

Grigolić, Kristina, George Lifchits, Robert West, Ashton Anderson (2021) „Linguistic Effects on News Headline Success: Evidence from Thousands of Online Field Experiments (Registered Report Protocol)”. PLoS ONE, 16 (9); e0257091. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0257091 [pobrane z https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0257091. Data ostatniego dostępu: 15.08.2022].

Guerini, Marco, Jacopo Staiano (2015) „Deep Feelings: A Massive Cross-Lingual Study on the Relation between Emotions and Virality”. [pobrane z https://arxiv.org/abs/1503.04723. Data ostatniego dostępu: 06.04.2022].

Kang, Min Jeong, Ming Hsu, Ian M Krajbich, George Loewenstein, Samuel M. McClure, Joseph Tao-yi Wang, Colin F. Camerer (2009) „The Wick in the Candle of Learning: Epistemic Curiosity Activates Reward Circuitry and Enhances Memory”. Psychological Science, 20 (8); 963-973. https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.2009.02402.x.

Liu, Z. (2005) „Reading Behaviour in the Digital Environment: Changes in the Reading Behavior over the Past Ten Years”. Journal of Documentation, 61; 700–712. https://doi.org/10.1108/00220410510632040.

Loewenstein, George (1994) „The Psychology of Curiosity: A Review and Reinterpretation”. Psychological Bulletin, 116 (1); 75–98. https://doi.org/10.1037/0033-2909.116.1.75.

Łupak, Sebastian (2007) „Plemię szybkich kciuków”. Wyborcza.pl [pobrane z https://wyborcza.pl/7,75410,4537787.html. Data ostatniego dostępu: 06.04.2022].

Miejski.pl – Miejski słownik slangu i mowy potocznej. [pobrane z www.miejski.pl. Data ostatniego dostępu: 06.04.2022].

Marvin, Caroline B., Elen Tedeschi, Daphna Shohamy (2020) „Curiosity as the Impulse to Know: Common Behavioral and Neural Mechanisms Underlying Curiosity and Impulsivity”. Current Opinion in Behavioral Sciences, 35; 92-98. https://doi.org/10.1016/j.cobeha.2020.08.003.

Metcalfe, Janet, Walter Mischel (1999) „A Hot/Cool-System Analysis of Delay of Gratification: Dynamics or Willpower”. Psychological Review, 106 (1); 3-19. DOI: https://doi.org/10.1037/0033-295X.106.1.3.

Moran, Kate (2020) „How People Read on Line: New and Old Findings”. [pobrane z https://www.nngroup.com/articles/how-people-read-online/?lm=how-users-read-on-the-web&pt=article. Data ostatniego dostępu: 06.04.2022].

Nielsen, Jakob (1997) „How Users Read on the Web”. [pobrane z https://www.nngroup.com/articles/how-users-read-on-the-web/. Data ostatniego dostępu: 06.04.2022].

O’Neil, Luke (2013). „The Year We Broke the Internet”. Esquire [pobrane z http://www.esquire.com/news-politics/news/a23711/we-broke-the-internet. Data ostatniego dostępu: 06.04.2022].

Örnebring, Henrik, Anna Mari Jönsson (2004) „Tabloid Journalism and the Public Sphere: A Historical Perspective on Tabloid Journalism”. Journalism Studies, 5 (3); 283–295. https://doi.org/10.1080/1461670042000246052.

Oxford English Dictionary. [pobrane z oed.com. Data ostatniego dostępu: 04.06.2022].

Pernice, Kate (2017) „F-Shaped Pattern of Reading on the Web: Misunderstood, But Still Relevant (Even on Mobile)”. [pobrane z https://www.nngroup.com/articles/f-shaped-pattern-reading-web-content/ .Data ostatniego dostępu: 06.04.2022].

Polański, Kazimierz (red.) (2003) Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław: Ossolineum.

Rowlands, Ian, David Nicholas, William Peters, Paul Huntington, Maggie Fieldohouse, Gunter Barry, Richard Withey, Hamid R. Jamali, Tom Dobrowolski, Carol Tenopil, (2008) „The Google Generation: The Information Behaviour of the Researcher of the Future”. Aslib Proceeding: New Informations Perspectives, 60 (4); 290–310. https://doi.org/10.1108/00012530810887953.

Słownik języka polskiego [pobrane z www.sjp.pwn.pl. Data ostatniego dostępu: 6.04.2022].

Waszak, Marcin (2017) „Postprawda i fake news czy weryfikacja treści i źródeł informacji”. Refleksje, 16; 17–187. http://dx.doi.org/10.14746/r.2017.2.13.

Wu, Tim (2017) The Attention Merchants: The Epic Scramble to Get Inside. New York: Vintage Books.

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Prawa autorskie (c) 2023 Półrocznik Językoznawczy Tertium